Według najnowszych danych uzależnienie od internetu zostanie zaklasyfikowane jako choroba przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne w 2013 roku. Do tej pory nie ustalono jasnych kryteriów diagnostycznych dlatego korzysta się z kryteriów uzależnienie od substancji psychoaktywnych.
Objawy uzależnienia od internetu
- PRZYJMUJE SIĘ, ZE WYSTARCZY WSPÓŁWYSTĘPOWANIE TRZECH OBJAWÓW w CIĄGU ROKU, ABY ZDIAGNOZOWAĆ CHOROBĘ
ograniczenie czasu na alternatywne formy jego spędzania, na inne źródła przyjemności - przeżywanie intensywnego pragnienia włączenia komputera i wejścia do internetu, które można określić jako „głód”. Siec jest lekiem na samotność, lęk, niepokój, opuszczenie, pustkę, poczucie małej wartości
- jeśli kontakt z komputerem jest niemożliwy osoba przeżywa silny dyskomfort psychiczny. Narasta niepokój, nastrój zmienny ze skłonnością do irytacji, wybuchów gniewu i agresji nieadekwatnych do sytuacji, depresja, problemy z koncentracja, zaburzenia snu, uwagi. Mogą występować zachowania podobne do pracy z komputerem, np. bębnienie palcami imitujące uderzenie w klawiaturę
- brak kontroli czasu spędzanego przed komputerem, łamanie wcześniejszych umów lub przyrzeczeń odnośnie limitu korzystania z komputera
- dzień jest planowany pod kątem komputera, jemu są podporządkowane pozostałe czynności, zadania
- coraz większa potrzeba spędzania czasu w sieci dla osiągnięcia tego samego stanu psychicznego co kiedyś, tzw. wzrost tolerancji organizmu
- zagrożenie rozwodem, powtarzanie klasy, wyrzucenie z pracy nie są sygnałami ostrzegawczymi i nie powodują zmiany nastawienia i zmiany sposobu korzystanie z komputera.
Podatni na uzależnienie od internetu
- dzieci ze względu na ich ciągły rozwój, brak umiejętności rozgraniczenia dobra od zła, podatność na wpływy i sugestie, zaufanie i brak krytycyzmu, brak kontroli ze strony rodziców
- młodzież ze względu na czas odkrywania własnej tożsamości, poszukiwanie wzorców, ustalanie granic, potrzeby dowartościowania się, ogromny wpływ grupy rówieśników, nieumiejętność bycia innym niż pozostali, pozostawanie anonimowym w sieci i poczucie bezkarności w przypadku złamania prawa, zaniedbania wychowawcze ze strony rodziny lub szkoły
- osoby z problemami emocjonalnymi- wycofane, nieśmiałe, izolujące się od ludzi, o niskim poczuciu własnej wartości. W świecie wirtualnym istnieją bez swoich ograniczeń, nikt nie dostrzega ich słabości
- osoby szukające w internecie bliskości, samotne, uciekające od rzeczywistości, która jest szara i monotonna
- osoby zabijające nudę i nadmiar wolnego czasu w necie; tłumaczą siedzenie przed komputerem potrzeba rozwoju i samodoskonalenia, bezrobotne
- kobiety i mężczyźni szukający romansu, przyjaźni, dominacji, kontrolowania, sprawowania władzy
- przestępcy realizujący swoje potrzeby, plany, zamierzenia anonimowo, w sposób trudny do kontroli i ścigania, niezgodnie z kodeksem cywilnym i karnym
- osoby komunikujące się z domownikami bez wstawania od komputera. Jedzenie, picie, rozmowy telefoniczne prywatne i służbowe- to wszystko bez odrywania się od klawiatury.
Samo korzystanie z komputera jeszcze o niczym nie świadczy, jednak jeśli takie zachowania powtarzają się, jeśli są połączone z innymi objawami istnieje duże ryzyko uzależnienia
Rodzaje zachowań związanych z uzależnieniem
stanowią one problem, jeżeli pochłaniają zbyt wiele czasu, doprowadzają do szkód w życiu prywatnym i zawodowym, stanowią sposób na radzenie sobie z problemami emocjonalnymi
- obsesyjne granie w gry, również on-line
- ciągle porządkowanie informacji w komputerze
- ciągłe rozbudowywanie sprzętu, żeby był lepszy, szybszy, wydajniejszy
- oglądanie, kupowanie, kopiowanie pornografii dorosłej i dziecięcej
- zawieranie przyjaźni na czatach, forach społecznościowych, grupach dyskusyjnych
- aukcje internetowe, hazard, zakupy w sieci
- obsesyjne sprawdzanie poczty elektronicznej
- ściąganie z sieci filmów, muzyki, programów.
Uzależnienie rozwija się w trzech etapach
1. zaangażowanie na tym etapie człowiek przeżywa fascynacje możliwościami jakie daje siec. Pojawia się myślenie, że jeśli czegoś nie wiem to na pewno tam to znajdę. Siedzenie przed ekranem reguluje nastrój, rozmowa, gra poprawia samopoczucie. Zwykle na tym etapie pojawia się refleksja o wspaniałości internetu, ale również o jego ograniczeniach. Większość osób pozostaje na tym etapie. Pozostali przechodzą do następnego…
2. zastępowanie człowiek zastępuje uczucia, tym co robi w necie. Szuka tam rozwiązań swoich problemów, pomocy dla siebie, poprawy nastroju. Następuje coraz większa koncentracja wokół komputera. Przestaje mieć znaczenie treść, istotny jest fakt samej „czynności”. Pojawiają się bezsenne noce, bezsensowne przeszukiwanie stron, racjonalizacja swojego postępowania. Dochodzi do rozwoju trzeciej fazy….
3. ucieczka dojmujące doświadczenie braku komputera w momencie przymusu wstania od klawiatury. Dla otoczenia kontakt z taką osobą już praktycznie nie istnieje, choć ona sama ma poczucie bogatego życia społecznego. Pogłębia się poczucie winy z powodu zaniedbań szkoły, rodziny, pracy. Rodzina, bliscy, znajomi próbują odciągnąć, odizolować chorego od komputera, pojawiają się konflikty i kłótnie. Następuje zjawisko ukrywania ilości czasu spędzanego w sieci, zaprzeczanie lub kłamstwa. W tej fazie przestaje mieć znaczenie komputer, siec, a ważne są cele realizowane poprzez uzależnienie.
Leczenie
Tak jak w przypadku innych uzależnień najważniejszym krokiem jest przyznanie się do choroby. Leczenie alkoholizmu, narkomanii, lekomanii wymaga zachowania abstynencji, w uzależnieniu od komputera nie jest to konieczne, a czasami wręcz niemożliwe. Celem terapii jest nabywanie umiejętności kontroli zachowania, poszukiwanie alternatywnych źródeł przyjemności, rozpoznawanie symptomów nawrotów choroby, nauka zdrowego życia emocjonalnego (rozpoznawanie i wyrażanie uczuć, radzenie sobie ze stresem), odbudowa relacji w rodzinie, życia zawodowego. Jeśli problem dotyczy dzieci warunkiem koniecznym rozpoczęcia pracy w gabinecie psychologa jest obecność rodziców.
