Coraz bardziej popularny i dostępny Internet wiąże się niestety z wieloma niebezpiecznymi zjawiskami, a jednym z nich jest właśnie uzależnienie od Internetu (ang. Internet Addiction Disorder – IAD). Zaburzenie to dotyczy nie tylko osób dorosłych, ale również młodzieży i dzieci. Jak wszystkie uzależnienia, rozwija się stopniowo, a im młodszej osoby dotyczy, tym trudniej je wyleczyć.
Objawy uzależnienia od komputera:
- Dziecko spędza przy komputerze coraz więcej czasu kosztem dotychczasowych zainteresowań
- Zaniedbuje obowiązki szkolne i domowe
- Ogranicza kontakty z rówieśnikami w świecie rzeczywistym
- Ma gorsze wyniki w szkole
- Wchodzi w konflikty z rodzicami w związku z używaniem komputera
- Dziecko kłamanie, że spędza przy komputerze mniej czasu, niż robi to w rzeczywistości
- Oszukuje, że musi siedzieć przy komputerze, bo wymaga tego odrabianie lekcji (np. pisanie wypracowania, poszukiwanie informacji do zadań domowych)
- Reaguje złością, gdy korzystanie z komputera jest niemożliwe, utrudnione
- Gdy rodzic próbuje ograniczyć czas korzystania z Internetu, dziecko stawia opór, często posuwa się do zachowań agresywnych
- Nawet jeśli włącza komputer, by wykonać tylko jedną czynność w Internecie, np. sprawdzić pocztę, nie jest w stanie odejść od komputera, zaczyna surfowanie po Internecie jakby bezwiednie
- Gdy siedzi przed monitorem, zachowuje się niczym w transie, trudno je „oderwać” od komputera, zachowuje się jakby nie miało kontaktu z rzeczywistością
Skutki uzależnienia ujawniają się w wielu sferach. Dziecko traci potrzebę kontaktów z rówieśnikami w realnym świecie, a z czasem umiejętność nawiązywania takich relacji. Jego rozwój społeczny zostaje zahamowany. Nie ma zainteresowań. Więzi z rodzicami pogarszają się. Jeśli rodzice próbują ograniczać dostęp do komputera, są postrzegani przez dziecko jako wrogowie wirtualnego świata, który staje się dla nastolatka jedynym przyjaznym miejscem. Dziecko nie ma czasu na rozwijanie umiejętności szkolnych. Kiedy dojrzewająca psychika jest stale poddawana oddziaływaniu silnych bodźców wywołujących skrajne emocje, może dochodzić do powstawania zaburzeń emocjonalnych. Ponieważ wiele gier i filmików internetowych promuje brutalne zachowania, dzieci pochłonięte tym światem, mogą również stawać się agresywne, skłonne do działań destrukcyjnych. Komputerowi zostaje podporządkowane całe życie młodego człowieka, wszystkie aktywności – hierarchia wartości jest tu niebezpiecznie zniekształcona. Poza tym dziecko, które długi czas przesiaduje przed komputerem szkodzi swojemu zdrowiu pozycja siedząca negatywnie wpływa na postawę ciała, wielogodzinne używanie klawiatury nadwyręża nadgarstki, wpatrywanie się w monitor osłabia wzrok.
Aby ograniczyć ryzyko pojawienia się uzależnienia, rodzice powinni wyznaczyć maksymalny czas, który dziecko może poświęcić na surfowanie w Internecie i konsekwentnie go przestrzegać. Poza tym ważne jest wprowadzenie reguły, że dopiero po zrealizowaniu obowiązków (np. odrobieniu lekcji) dziecko może włączyć komputer. Zachęcanie od najmłodszych lat do aktywnego spędzania wolnego czasu, inicjowanie wspólnych ciekawych zajęć, poświęcanie dziecku uwagi, budowanie dobrej relacji to również forma profilaktyki uzależnienia od komputera.